Znaczenie i dawkowanie kwasu foliowego

Redakcja elblag.net 
 napisz do mnie ‹
moje inne artykuły ‹

Suplementacja kwasu foliowego ma ogromne znaczenie dla zdrowia człowieka. Wbrew obiegowej opinii nie jest to witamina, po którą powinny sięgać tylko przyszłe mamy. Tak naprawdę odpowiedni poziom i dawkowanie kwasu foliowego mają wpływ na zdrowie każdego człowieka.

Kwas foliowy – bardzo ważna witamina
 

Kwas foliowy to witamina z grupy B, konkretnie B9, znamy go również pod nazwą folacyna albo folan. Choć kojarzymy go głównie z suplementami dla kobiet w ciąży, jego wpływ na prawidłowe funkcjonowanie organizmu jest znacznie większy. Warto poznać bliżej właściwości tej niezwykłej substancji, szczególnie, że nie jest syntetyzowana w organizmie, spożywamy ją z reguły w niewystarczających dawkach. Co za tym idzie niedobory nie należą do rzadkości i mogą mieć poważne konsekwencje.

Kwas foliowy dla zdrowia człowieka
 

Odpowiednia dawka kwasu foliowego jest niezbędna dla wielu narządów i układów, tak naprawdę wpływa na cały organizm. Zacznijmy od tego, że odgrywa znaczącą rolę w działaniu układu krwiotwórczego, nerwowego oraz w rozwoju wszystkich komórek ustrojowych. Kwas foliowy jest współodpowiedzialny za wytwarzanie czerwonych krwinek, a zatem również za profilaktykę anemii. Jest także substancją, która wspiera funkcjonowanie układu krążenia, chroni przed miażdżycą. Witamina B9 uczestniczy w syntezie kwasów nukleinowych, co w praktyce oznacza tworzenie materiału genetycznego komórek, ma więc istotny wpływ na tak ważne funkcje jak rozmnażanie i wzrost. Odpowiednia dawka kwasu foliowego jest warunkiem prawidłowego działania układu pokarmowego, wspiera bowiem zdrowie wątroby, jelit oraz żołądka, uczestniczy w tworzeniu soku żołądkowego. Ma również duży wpływ na zapobieganie nowotworom jelita grubego, żołądka, a także szyjki macicy.

Nie do przecenienia jest wpływ folacyny na zdrowie psychiczne Bierze udział w przekształcaniu aminokwasów, procesach wytwarzania serotoniny oraz noradrenaliny. Zażywanie kwasu foliowego pomaga ukoić nerwy, redukuje odczuwanie i wpływ stresu. Udowodniono naukowo, że niedobory kwasu foliowego czynią nas bardziej podatnymi na depresję.

Niedobory kwasu foliowego – przyczyny i konsekwencje
 

Biorąc pod uwagę tak szerokie spektrum działania witaminy B9 warto zapamiętać, że braki w organizmie mogą doprowadzić m.in. do:

• anemii,
• biegunek,
• spowolnienia syntezy DNA
• upośledzeń układu nerwowego
• nasilenia  procesów miażdżycowych,
• choroby niedokrwiennej serca, udarów mózgu itd.,
• wyższego ryzyka zmian nowotworowych,
• zaburzeń psychicznych o charakterze depresyjnym.

Jeśli chodzi o przyczyny niedoborów kwasu foliowego najczęściej wymienia się:

• niewystarczającą podaż w diecie,
• upośledzone wchłanianie jelitowe.
• wyższe zapotrzebowanie (ciąża, zakażenia, przewlekła niedokrwistość hemolityczna, nowotwory),
• zaburzenia metabolizmu kwasu foliowego.

Kwas foliowy dla przyszłych mam
 

Omawiając znaczenie i dawkowanie kwasu foliowego należy zatrzymać się nad aspektem suplementacji i macierzyństwa (planowanie, ciąża i karmienie). Pamiętajmy o tym, że przyjmowanie odpowiedniej dawki folacyny jest zalecane już w okresie przed zajściem w ciążę. Jest to bardzo istotne zarówno dla organizmu mamy, jak i dla prawidłowego rozwoju płodu i zdrowia dziecka. Najważniejszą kwestią jest tu profilaktyka powstawania wad cewy nerwowej u płodu. Mogą one rozwijać się już w pierwszych tygodniach życia płodowego, dlatego tak istotna jest suplementacja jeszcze przed zapłodnieniem i od początku ciąży. O podwyższonym ryzyku powstania wad cewy nerwowej można mówić szczególnie w przypadku:

• rodzin, w których wady tego typu pojawiały się do czwartego pokolenia wstecz,
• jeśli stwierdzono  podwyższony poziom białka płodowego w surowicy,
• u kobiet przyjmujących leki przeciwpadaczkowe,
• u kobiet chorych na cukrzycę.

Oczywiście nie zapominamy o tym, że dawka kwasu foliowego przyjmowana systematycznie chroni także przed anemią ciężarnych.

Dlaczego suplementacj kwasu foliowego jest tak ważna?
 

Witamina B9 to substancja obecna w wielu pokarmach i rozpuszczalna w wodzie, ale także wrażliwa na działanie wysokiej temperatury, wartości pH czy światła. W praktyce oznacza to, że kwas foliowy ulega zniszczeniu w procesach obróbki termicznej, podczas długiego przechowywania. Od 50 do 90% zawartości kwasu foliowego traci się podczas  przetwarzania i gotowania żywności. Bogate w witaminę B9 warzywa liściaste mogą stracić w ciągu 3 dni nawet do 70% wyjściowej zawartości folacyny, jeśli przechowuje się je w temperaturze pokojowej. Co za tym idzie suplementy to często najlepsze rozwiązane, aby zapewnić prawidłową podaż tej substancji. Jeśli chodzi o kwas foliowy dawkowanie i właściwości, zostały szczegółowo omówione na stronie http://www.swiadomemacierzynstwo.com/kwas_foliowy. Zaleca się przyjmowanie odpowiednich preparatów (np. Folik), tak aby zapewnić dobowe zapotrzebowanie, które u osoby dorosłej wynosi 100-180 mcg, w okresie ciąży – ok.400 mcg/24h, a czasie karmienia piersią - około 500 mcg. W praktyce profilaktyczna dawka dla kobiet w ciąży to 0,4 mg kwasu foliowego dziennie na co najmniej 1 miesiąc przed poczęciem i w pierwszym trymestrze ciąży. Kobiety, które urodziły już dziecko z wadą cewy nerwowej powinny zażywać większą dawkę - 4 mg kwasu foliowego na dobę. Poza indywidualnymi rekcjami alergicznymi i nadwrażliwością na kwas foliowy lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, nie ma żadnych przeciwwskazań do przyjmowania preparatów takich jak Folik.